sayilar.html


 <!DOCTYPE html>
 <html lang="tr">


<html lang="tr">
  <head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0" /><meta content="Bu bölümde sayılar ve sayı sistemleri konusundan söz edeceğiz." name="description" />
<meta content="python, python3, sayma sistemleri, ikili, binary, hex, oct, bin, int, ikili, onaltılı, sekizli, onlu" name="keywords" />

    <title>Sayılar &#8212; Python 3 için Türkçe Kılavuz</title>
    <link rel="stylesheet" href="_static/pyramid.css" type="text/css" />
    <link rel="stylesheet" href="_static/pygments.css" type="text/css" />
    <script id="documentation_options" data-url_root="./" src="_static/documentation_options.js"></script>
    <script src="_static/jquery.js"></script>
    <script src="_static/underscore.js"></script>
    <script src="_static/doctools.js"></script>
    <script src="_static/language_data.js"></script>
    <script src="_static/translations.js"></script>
    <link rel="search" title="Ara" href="search.html" />
    <link rel="next" title="Temel Dosya İşlemleri" href="temel_dosya_islemleri.html" />
    <link rel="prev" title="Sayma Sistemleri" href="sayma_sistemleri.html" />
<!--[if lte IE 6]>
<link rel="stylesheet" href="_static/ie6.css" type="text/css" media="screen" charset="utf-8" />
<![endif]-->

  </head><body>
<div class='header'><a href='https://yazbel.com'>yazbel.com</a></div>

<ul class='navbar'>
    <li><a href="#"><del>pdf desteği sonlanmıştır</del></a></li>
    <li class="forum"><a href="http://forum.yazbel.com">forum</a></li>
</ul>


    <div class="related" role="navigation" aria-label="related navigation">
      <h3>Gezinti</h3>
      <ul>
        <li class="right" style="margin-right: 10px">
          <a href="temel_dosya_islemleri.html" title="Temel Dosya İşlemleri"
             accesskey="N">sonraki</a></li>
        <li class="right" >
          <a href="sayma_sistemleri.html" title="Sayma Sistemleri"
             accesskey="P">önceki</a> |</li>
<li class="nav-item nav-item-0"><a href=".">&#x2302;</a></li>

        <li class="nav-item nav-item-this"><a href="">Sayılar</a></li> 
      </ul>
    </div>  

    <div class="document">
      <div class="documentwrapper">
          <div class="body" role="main">
            

  <div class="section" id="sayilar">
<h1>Sayılar<a class="headerlink" href="#sayilar" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h1>
<p>Geçen bölümde sayma sistemlerini ayrıntılı bir şekilde inceledik. Bu bölümde ise
yine bununla bağlantılı bir konu olan sayılar konusunu ele alacağız. Esasında
biz sayıların ne olduğuna ve Python’da bunların nasıl kullanılacağına dair
tamamen bilgisiz değiliz. Buraya gelene kadar, sayılar konusunda epey şey
söyledik aslında. Mesela biz Python’da üç tür sayı olduğunu biliyoruz:</p>
<blockquote>
<div><ol class="arabic simple">
<li><p>Tam Sayılar (<em>integers</em>)</p></li>
<li><p>Kayan Noktalı Sayılar (<em>floating point numbers</em> veya kısaca <em>floats</em>)</p></li>
<li><p>Karmaşık Sayılar (<em>complex numbers</em>)</p></li>
</ol>
</div></blockquote>
<p>Eğer bir veri <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">type(veri)</span></code> sorgulamasına <cite>int</cite> cevabı veriyorsa o veri bir
tam sayıdır. Eğer bir veri <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">type(veri)</span></code> sorgulamasına <cite>float</cite> cevabı veriyorsa
o veri bir kayan noktalı sayıdır. Eğer bir veri <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">type(veri)</span></code> sorgulamasına
<cite>complex</cite> cevabını veriyorsa o veri bir karmaşık sayıdır.</p>
<p>Mesela şunlar birer tam sayıdır:</p>
<blockquote>
<div><p>15, 4, 33</p>
</div></blockquote>
<p>Şunlar birer kayan noktalı sayıdır:</p>
<blockquote>
<div><p>3.5, 6.6, 2.3</p>
</div></blockquote>
<p>Şunlarsa birer karmaşık sayıdır:</p>
<blockquote>
<div><p>3+3j, 5+2j, 19+10j</p>
</div></blockquote>
<p>Ayrıca şimdiye kadar öğrendiklerimiz sayesinde bu sayıların çeşitli fonksiyonlar
yardımıyla birbirlerine dönüştürülebileceğini de biliyoruz:</p>
<blockquote>
<div><table class="docutils align-default">
<colgroup>
<col style="width: 22%" />
<col style="width: 52%" />
<col style="width: 25%" />
</colgroup>
<tbody>
<tr class="row-odd"><td><p>Fonksiyon</p></td>
<td><p>Görevi</p></td>
<td><p>Örnek</p></td>
</tr>
<tr class="row-even"><td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">int()</span></code></p></td>
<td><p>Bir veriyi tam sayıya dönüştürür</p></td>
<td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">int('2')</span></code></p></td>
</tr>
<tr class="row-odd"><td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">float()</span></code></p></td>
<td><p>Bir veriyi kayan noktalı sayıya
dönüştürür</p></td>
<td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">float(2)</span></code></p></td>
</tr>
<tr class="row-even"><td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">complex()</span></code></p></td>
<td><p>Bir veriyi karmaşık sayıya
dönüştürür</p></td>
<td><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">complex(2)</span></code></p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div></blockquote>
<p>Dediğimiz gibi, bunlar bizim zaten sayılara dair bildiğimiz şeyler. Elbette bir
de henüz öğrenmediklerimiz var.</p>
<p>Gelin şimdi bunların neler olduğunu inceleyelim.</p>
<div class="section" id="sayilarin-metotlari">
<h2>Sayıların Metotları<a class="headerlink" href="#sayilarin-metotlari" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h2>
<p>Tıpkı öteki veri tiplerinde olduğu gibi, sayıların da bazı metotları bulunur. Bu
metotları kullanarak sayılar üzerinde çeşitli işlemler gerçekleştirebiliriz.</p>
<div class="section" id="tam-sayilarin-metotlari">
<h3>Tam Sayıların Metotları<a class="headerlink" href="#tam-sayilarin-metotlari" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Dediğimiz gibi, Python’da birkaç farklı sayı tipi bulunur. Biz ilk olarak tam
sayı (<em>integer</em>) denen sayı tipinin metot ve niteliklerini inceleyeceğiz.</p>
<p>Öncelikle hangi metotlar ve niteliklerle karşı karşıya olduğumuza bakalım:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">[</span><span class="n">i</span> <span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">dir</span><span class="p">(</span><span class="nb">int</span><span class="p">)</span> <span class="k">if</span> <span class="ow">not</span> <span class="n">i</span><span class="o">.</span><span class="n">startswith</span><span class="p">(</span><span class="s2">&quot;_&quot;</span><span class="p">)]</span>

<span class="go">[&#39;bit_length&#39;, &#39;conjugate&#39;, &#39;denominator&#39;, &#39;from_bytes&#39;, &#39;imag&#39;, &#39;numerator&#39;,</span>
<span class="go">&#39;real&#39;, &#39;to_bytes&#39;]</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu listede şimdilik bizi ilgilendiren tek bir metot var. Bu metodun adı
<code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code>.</p>
<div class="section" id="bit-length">
<h4>bit_length()<a class="headerlink" href="#bit-length" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h4>
<p>Bilgisayarlar hakkında bilmemiz gereken en önemli bilgilerden biri şudur:
Bilgisayarlar ancak ve ancak sayılarla işlem yapabilir. Bilgisayarların işlem
yapabildiği sayılar da onlu sistemdeki sayılar değil, ikili sistemdeki
sayılardır. Yani 0’lar ve 1’ler.</p>
<p>Bilgisayar terminolojisinde bu 0’lar ve 1’lerden oluşan herbir basamağa ‘bit’
adı verilir. Yani ikili sayma sisteminde ‘0’ ve ‘1’ sayılarından herbiri 1
bit’tir. Mesela onlu sistemde <cite>2</cite> sayısının ikili sistemdeki karşılığı olan <cite>10</cite>
sayısı iki bit’lik bir sayıdır. Onlu sistemdeki <cite>100</cite> sayısının ikili sistemdeki
karşılığı olan <cite>1100100</cite> sayısı ise yedi bitlik bir sayıdır.</p>
<p>Bu durumu daha net bir şekilde görebilmek için şu kodları yazalım:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">11</span><span class="p">):</span>
<span class="gp">... </span>    <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="n">i</span><span class="p">,</span> <span class="nb">bin</span><span class="p">(</span><span class="n">i</span><span class="p">)[</span><span class="mi">2</span><span class="p">:],</span> <span class="nb">len</span><span class="p">(</span><span class="nb">bin</span><span class="p">(</span><span class="n">i</span><span class="p">)[</span><span class="mi">2</span><span class="p">:]),</span> <span class="n">sep</span><span class="o">=</span><span class="s2">&quot;</span><span class="se">\t</span><span class="s2">&quot;</span><span class="p">)</span>
<span class="gp">...</span>
<span class="go">0       0       1</span>
<span class="go">1       1       1</span>
<span class="go">2       10      2</span>
<span class="go">3       11      2</span>
<span class="go">4       100     3</span>
<span class="go">5       101     3</span>
<span class="go">6       110     3</span>
<span class="go">7       111     3</span>
<span class="go">8       1000    4</span>
<span class="go">9       1001    4</span>
<span class="go">10      1010    4</span>
</pre></div>
</div>
<p>Burada ikinci sütundaki sayılar ilk sütundaki sayıların ikili sistemdeki
karşılıklarıdır. Üçüncü sütundaki sayılar ise her bir sayının kaç bit olduğunu,
yani bir bakıma ikili sayma sisteminde kaç basamağa sahip olduğunu gösteriyor.</p>
<p>İşte herhangi bir tam sayının kaç bit’lik bir yer kapladığını öğrenmek için, tam
sayıların metotlarından biri olan <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code> metodundan yararlanacağız:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">sayı</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">10</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">sayı</span><span class="o">.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>

<span class="go">4</span>
</pre></div>
</div>
<p>Demek ki <cite>10</cite> sayısı bellekte dört bitlik bir yer kaplıyormuş. Yani bu sayının
ikili sistemdeki karşılığı olan <cite>1010</cite> sayısı dört basamaktan oluşuyormuş.</p>
<p>Yukarıdaki örneklerden de rahatlıkla çıkarabileceğiniz gibi, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code>
metodu, ikili sayma sistemindeki bir sayı üzerine <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">len()</span></code> fonksiyonunun
uygulanması ile eşdeğerdir. Yani:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">len</span><span class="p">(</span><span class="nb">bin</span><span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">)[</span><span class="mi">2</span><span class="p">:])</span> <span class="o">==</span> <span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">)</span><span class="o">.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>
<span class="go">True</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu arada şu son örnekte bir şey dikkatinizi çekmiş olmalı: <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code>
metodunu doğrudan sayılar üzerine uygulayamıyoruz. Yani:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="mf">10.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>
  File <span class="nb">&quot;&lt;stdin&gt;&quot;</span>, line <span class="m">1</span>
    <span class="mf">10.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>
                <span class="o">^</span>
<span class="gr">SyntaxError</span>: <span class="n">invalid syntax</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu metodu sayılarla birlikte kullanabilmek için iki seçeneğimiz var:
<code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code> metodunu uygulamak istediğimiz sayıyı önce bir değişkene
atayabiliriz:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">a</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">10</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">a</span><span class="o">.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>

<span class="go">4</span>
</pre></div>
</div>
<p>…veya ilgili sayıyı parantez içine alabiliriz:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">)</span><span class="o">.</span><span class="n">bit_length</span><span class="p">()</span>

<span class="go">4</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu durum, yani sayıyı parantez içinde gösterme zorunluluğu, <cite>10</cite> sayısının
sağına bir nokta işareti koyduğumuzda, Python’ın bu sayıyı bir kayan noktalı
sayı olarak değerlendirmesinden kaynaklanıyor. Yani biz ‘10’ yazıp,
<code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code> metodunu bu sayıya bağlama amacıyla sayının sağına bir nokta
koyduğumuz anda, Python bu sayının bir kayan noktalı sayı olduğunu zannediyor.
Çünkü Python açısından, <cite>10.</cite> sayısı bir kayan noktalı sayıdır. Bunu teyit
edelim:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">type</span><span class="p">(</span><span class="mf">10.</span><span class="p">)</span>

<span class="go">&lt;class &#39;float&#39;&gt;</span>
</pre></div>
</div>
<p>Kayan noktalı sayıların <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bit_length()</span></code> adlı bir metodu olmadığı için de
Python’ın bize bir hata mesajı göstermekten başka yapabileceği bir şey kalmıyor.</p>
</div>
</div>
<div class="section" id="kayan-noktali-sayilarin-metotlari">
<h3>Kayan Noktalı Sayıların Metotları<a class="headerlink" href="#kayan-noktali-sayilarin-metotlari" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Python’da tam sayılar dışında kayan noktalı sayıların da olduğunu biliyoruz. Bu
sayı tipinin şu metotları vardır:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">[</span><span class="n">i</span> <span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">dir</span><span class="p">(</span><span class="nb">float</span><span class="p">)</span> <span class="k">if</span> <span class="ow">not</span> <span class="n">i</span><span class="o">.</span><span class="n">startswith</span><span class="p">(</span><span class="s2">&quot;_&quot;</span><span class="p">)]</span>

<span class="go">[&#39;as_integer_ratio&#39;, &#39;conjugate&#39;, &#39;fromhex&#39;, &#39;hex&#39;, &#39;imag&#39;, &#39;is_integer&#39;, &#39;real&#39;]</span>
</pre></div>
</div>
<p>Biz bu metotlar arasından, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">as_integer_ratio()</span></code> ve <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">is_integer()</span></code> adlı
metotlarla ilgileneceğiz.</p>
<div class="section" id="as-integer-ratio">
<h4>as_integer_ratio()<a class="headerlink" href="#as-integer-ratio" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h4>
<p>Bu metot, birbirine bölündüğünde ilgili kayan noktalı sayıyı veren iki adet tam
sayı verir bize. Örnek üzerinden açıklayalım:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">sayı</span> <span class="o">=</span> <span class="mf">4.5</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">sayı</span><span class="o">.</span><span class="n">as_integer_ratio</span><span class="p">()</span>

<span class="go">(9, 2)</span>
</pre></div>
</div>
<p><cite>9</cite> sayısını <cite>2</cite> sayısına böldüğümüzde <cite>4.5</cite> sayısını elde ederiz. İşte
<code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">as_integer_ratio()</span></code> metodu, bu <cite>9</cite> ve <cite>2</cite> sayılarını bize ayrı ayrı verir.</p>
</div>
<div class="section" id="is-integer">
<h4>is_integer()<a class="headerlink" href="#is-integer" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h4>
<p>Bir kayan noktalı sayının ondalık kısmında <cite>0</cite> harici bir sayının olup
olmadığını kontrol etmek için bu metodu kullanıyoruz. Örneğin:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">(</span><span class="mf">12.0</span><span class="p">)</span><span class="o">.</span><span class="n">is_integer</span><span class="p">()</span>

<span class="go">True</span>

<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">(</span><span class="mf">12.5</span><span class="p">)</span><span class="o">.</span><span class="n">is_integer</span><span class="p">()</span>

<span class="go">False</span>
</pre></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="section" id="karmasik-sayilarin-metotlari">
<h3>Karmaşık Sayıların Metotları<a class="headerlink" href="#karmasik-sayilarin-metotlari" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Gelelim karmaşık sayıların metot ve niteliklerine…</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="p">[</span><span class="n">i</span> <span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">dir</span><span class="p">(</span><span class="nb">complex</span><span class="p">)</span> <span class="k">if</span> <span class="ow">not</span> <span class="n">i</span><span class="o">.</span><span class="n">startswith</span><span class="p">(</span><span class="s2">&quot;_&quot;</span><span class="p">)]</span>

<span class="go">[&#39;conjugate&#39;, &#39;imag&#39;, &#39;real&#39;]</span>
</pre></div>
</div>
<p>Gördüğünüz gibi, karmaşık sayıların da birkaç tane metot ve niteliği var. Biz
bunlar arasından <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">imag</span></code> ve <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">real</span></code> adlı nitelikleri inceleyeceğiz.</p>
<div class="section" id="imag">
<h4>imag<a class="headerlink" href="#imag" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h4>
<p>Bir gerçek bir de sanal kısımdan oluşan sayılara karmaşık sayılar (<em>complex</em>)
adı verildiğini biliyorsunuz. Örneğin şu bir karmaşık sayıdır:</p>
<blockquote>
<div><p>12+4j</p>
</div></blockquote>
<p>İşte <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">imag</span></code> adlı nitelik, bize bir karmaşık sayının sanal kısmını verir:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">c</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">12</span><span class="o">+</span><span class="mi">4</span><span class="n">j</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">c</span><span class="o">.</span><span class="n">imag</span>

<span class="go">4.0</span>
</pre></div>
</div>
</div>
<div class="section" id="real">
<h4>real<a class="headerlink" href="#real" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h4>
<p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">real</span></code> adlı nitelik bize bir karmaşık sayının gerçek kısmını verir:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">c</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">12</span><span class="o">+</span><span class="mi">4</span><span class="n">j</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">c</span><span class="o">.</span><span class="n">real</span>

<span class="go">12.0</span>
</pre></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="section" id="aritmetik-fonksiyonlar">
<h2>Aritmetik Fonksiyonlar<a class="headerlink" href="#aritmetik-fonksiyonlar" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h2>
<p>Python programlama dili, bize sayılarla rahat çalışabilmemiz için bazı
fonksiyonlar sunar. Bu fonksiyonları kullanarak, karmaşık aritmetik işlemleri
kolayca yapabiliriz.</p>
<p>Biz bu bölümde Python’ın bize sunduğu bu gömülü fonksiyonları tek tek
inceleyeceğiz.</p>
<p>Gömülü fonksiyonlar, Python programlama dilinde, herhangi bir özel işlem
yapmamıza gerek olmadan, kodlarımız içinde doğrudan kullanabileceğimiz
fonksiyonlardır. Biz şimdiye kadar pek çok gömülü fonksiyonla zaten tanışmıştık.
O yüzden gömülü fonksiyonlar bizim yabancısı olduğumuz bir konu değil. Mesela
buraya gelene kadar gördüğümüz, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">len()</span></code>, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">range()</span></code>, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">type()</span></code>, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">open()</span></code>,
<code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">print()</span></code> ve <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">id()</span></code> gibi fonksiyonların tamamı birer gömülü fonksiyondur.
Biz bu fonksiyonları ilerleyen derslerde çok daha ayrıntılı bir şekilde
inceleyeceğiz. Ama şu anda bile fonksiyonlar konusunda epey bilgiye
sahibiz.</p>
<p>Şimdiye kadar öğrendiğimiz gömülü fonksiyonlardan şu listede yer alanlar,
matematik işlemlerinde kullanılmaya uygun olanlardır:</p>
<blockquote>
<div><ol class="arabic simple">
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">complex()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">float()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">int()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">pow()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">round()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">hex()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">oct()</span></code></p></li>
<li><p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">bin()</span></code></p></li>
</ol>
</div></blockquote>
<p>Biz bu fonksiyonların ne işe yaradığını önceki derslerimizde zaten ayrıntılı
olarak incelemiştik. O yüzden burada bunlardan söz etmeyeceğiz. Onun yerine,
henüz öğrenmediğimiz, ama mutlaka bilmemiz gereken gömülü fonksiyonları ele
alacağız.</p>
<p>O halde hiç vakit kaybetmeden yola koyulalım…</p>
<div class="section" id="abs">
<h3>abs()<a class="headerlink" href="#abs" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Bu fonksiyon bize bir sayının mutlak değerini verir:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">abs</span><span class="p">(</span><span class="o">-</span><span class="mi">2</span><span class="p">)</span>

<span class="go">2</span>

<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">abs</span><span class="p">(</span><span class="mi">2</span><span class="p">)</span>

<span class="go">2</span>
</pre></div>
</div>
</div>
<div class="section" id="divmod">
<h3>divmod()<a class="headerlink" href="#divmod" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Bu fonksiyon, bir sayının bir sayıya bölünmesi işleminde <strong>bölümü</strong> ve
<strong>kalanı</strong> verir:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">divmod</span><span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">,</span> <span class="mi">2</span><span class="p">)</span>

<span class="go">(5, 0)</span>
</pre></div>
</div>
<p><cite>10</cite> sayısı <cite>2</cite> sayısına bölündüğünde ‘bölüm’ <cite>5</cite>, ‘kalan’ ise <cite>0</cite>’dır.</p>
<p>Bir örnek daha verelim:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">divmod</span><span class="p">(</span><span class="mi">14</span><span class="p">,</span> <span class="mi">3</span><span class="p">)</span>

<span class="go">(4, 2)</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu sonuçtan gördüğünüz gibi, aslında <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">divmod()</span></code> fonksiyonu şu kodlarla aynı
işi yapıyor:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="mi">14</span> <span class="o">//</span> <span class="mi">3</span><span class="p">,</span> <span class="mi">14</span> <span class="o">%</span> <span class="mi">3</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu fonksiyonun gerçekleştirdiği bölme işleminin bir ‘taban bölme’ işlemi
olduğuna özellikle dikkatinizi çekmek istiyorum.</p>
</div>
<div class="section" id="max">
<h3>max()<a class="headerlink" href="#max" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Size şöyle bir soru sorduğumu düşünün: Acaba aşağıdaki listede yer alan
sayıların en büyüğü kaçtır?</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="p">[</span><span class="mi">882388</span><span class="p">,</span> <span class="mi">260409</span><span class="p">,</span> <span class="mi">72923</span><span class="p">,</span> <span class="mi">692476</span><span class="p">,</span> <span class="mi">131925</span><span class="p">,</span> <span class="mi">259114</span><span class="p">,</span> <span class="mi">47630</span><span class="p">,</span> <span class="mi">84513</span><span class="p">,</span> <span class="mi">25413</span><span class="p">,</span> <span class="mi">614654</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">239479</span><span class="p">,</span> <span class="mi">299159</span><span class="p">,</span> <span class="mi">175488</span><span class="p">,</span> <span class="mi">345972</span><span class="p">,</span> <span class="mi">458112</span><span class="p">,</span> <span class="mi">791030</span><span class="p">,</span> <span class="mi">243610</span><span class="p">,</span> <span class="mi">413702</span><span class="p">,</span> <span class="mi">565285</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">773607</span><span class="p">,</span> <span class="mi">131583</span><span class="p">,</span> <span class="mi">979177</span><span class="p">,</span> <span class="mi">247202</span><span class="p">,</span> <span class="mi">615485</span><span class="p">,</span> <span class="mi">647512</span><span class="p">,</span> <span class="mi">556823</span><span class="p">,</span> <span class="mi">242460</span><span class="p">,</span> <span class="mi">852928</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">893126</span><span class="p">,</span> <span class="mi">792435</span><span class="p">,</span> <span class="mi">273904</span><span class="p">,</span> <span class="mi">544434</span><span class="p">,</span> <span class="mi">627222</span><span class="p">,</span> <span class="mi">601984</span><span class="p">,</span> <span class="mi">966446</span><span class="p">,</span> <span class="mi">384143</span><span class="p">,</span> <span class="mi">308858</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">915106</span><span class="p">,</span> <span class="mi">914423</span><span class="p">,</span> <span class="mi">826315</span><span class="p">,</span> <span class="mi">258342</span><span class="p">,</span> <span class="mi">188056</span><span class="p">,</span> <span class="mi">934954</span><span class="p">,</span> <span class="mi">253918</span><span class="p">,</span> <span class="mi">468223</span><span class="p">,</span> <span class="mi">262875</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">462902</span><span class="p">,</span> <span class="mi">370061</span><span class="p">,</span> <span class="mi">336521</span><span class="p">,</span> <span class="mi">367829</span><span class="p">,</span> <span class="mi">147846</span><span class="p">,</span> <span class="mi">838385</span><span class="p">,</span> <span class="mi">605377</span><span class="p">,</span> <span class="mi">175140</span><span class="p">,</span> <span class="mi">957437</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">105779</span><span class="p">,</span> <span class="mi">153499</span><span class="p">,</span> <span class="mi">435097</span><span class="p">,</span> <span class="mi">9934</span><span class="p">,</span> <span class="mi">435761</span><span class="p">,</span> <span class="mi">989066</span><span class="p">,</span> <span class="mi">357279</span><span class="p">,</span> <span class="mi">341319</span><span class="p">,</span> <span class="mi">420455</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">220075</span><span class="p">,</span> <span class="mi">28839</span><span class="p">,</span> <span class="mi">910043</span><span class="p">,</span> <span class="mi">891209</span><span class="p">,</span> <span class="mi">975758</span><span class="p">,</span> <span class="mi">140968</span><span class="p">,</span> <span class="mi">837021</span><span class="p">,</span> <span class="mi">526798</span><span class="p">,</span> <span class="mi">235190</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">634295</span><span class="p">,</span> <span class="mi">521918</span><span class="p">,</span> <span class="mi">400634</span><span class="p">,</span> <span class="mi">385922</span><span class="p">,</span> <span class="mi">842289</span><span class="p">,</span> <span class="mi">106889</span><span class="p">,</span> <span class="mi">742531</span><span class="p">,</span> <span class="mi">359913</span><span class="p">,</span> <span class="mi">842431</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">666182</span><span class="p">,</span> <span class="mi">516933</span><span class="p">,</span> <span class="mi">22222</span><span class="p">,</span> <span class="mi">445705</span><span class="p">,</span> <span class="mi">589281</span><span class="p">,</span> <span class="mi">709098</span><span class="p">,</span> <span class="mi">48521</span><span class="p">,</span> <span class="mi">513501</span><span class="p">,</span> <span class="mi">277645</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">860937</span><span class="p">,</span> <span class="mi">655966</span><span class="p">,</span> <span class="mi">923944</span><span class="p">,</span> <span class="mi">7895</span><span class="p">,</span> <span class="mi">77482</span><span class="p">,</span> <span class="mi">929007</span><span class="p">,</span> <span class="mi">562981</span><span class="p">,</span> <span class="mi">904166</span><span class="p">,</span> <span class="mi">619260</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">616293</span><span class="p">,</span> <span class="mi">203512</span><span class="p">,</span> <span class="mi">67534</span><span class="p">,</span> <span class="mi">615578</span><span class="p">,</span> <span class="mi">74381</span><span class="p">,</span> <span class="mi">484273</span><span class="p">,</span> <span class="mi">941872</span><span class="p">,</span> <span class="mi">110617</span><span class="p">,</span> <span class="mi">53517</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">402324</span><span class="p">,</span> <span class="mi">156156</span><span class="p">,</span> <span class="mi">839504</span> <span class="p">,</span> <span class="mi">625325</span><span class="p">,</span> <span class="mi">694080</span><span class="p">,</span> <span class="mi">904277</span><span class="p">,</span> <span class="mi">163914</span><span class="p">,</span> <span class="mi">756250</span><span class="p">,</span> <span class="mi">809689</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">354050</span><span class="p">,</span> <span class="mi">523654</span><span class="p">,</span> <span class="mi">26723</span><span class="p">,</span> <span class="mi">167882</span><span class="p">,</span> <span class="mi">103404</span><span class="p">,</span> <span class="mi">689579</span><span class="p">,</span> <span class="mi">121439</span><span class="p">,</span> <span class="mi">158946</span><span class="p">,</span> <span class="mi">485258</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">850804</span><span class="p">,</span> <span class="mi">650603</span><span class="p">,</span> <span class="mi">717388</span><span class="p">,</span> <span class="mi">981770</span><span class="p">,</span> <span class="mi">573882</span><span class="p">,</span> <span class="mi">358726</span><span class="p">,</span> <span class="mi">957285</span><span class="p">,</span> <span class="mi">418479</span><span class="p">,</span> <span class="mi">851590</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">960182</span><span class="p">,</span> <span class="mi">11955</span><span class="p">,</span> <span class="mi">894146</span><span class="p">,</span> <span class="mi">856069</span><span class="p">,</span> <span class="mi">369866</span><span class="p">,</span> <span class="mi">740623</span><span class="p">,</span> <span class="mi">867622</span><span class="p">,</span> <span class="mi">616830</span><span class="p">,</span> <span class="mi">894801</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">827179</span><span class="p">,</span> <span class="mi">580024</span><span class="p">,</span> <span class="mi">987174</span><span class="p">,</span> <span class="mi">638930</span><span class="p">,</span> <span class="mi">129200</span><span class="p">,</span> <span class="mi">214789</span><span class="p">,</span> <span class="mi">45268</span><span class="p">,</span> <span class="mi">455924</span><span class="p">,</span> <span class="mi">655940</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">335481</span><span class="p">,</span> <span class="mi">845907</span><span class="p">,</span> <span class="mi">942437</span><span class="p">,</span> <span class="mi">759380</span><span class="p">,</span> <span class="mi">790660</span><span class="p">,</span> <span class="mi">432715</span><span class="p">,</span> <span class="mi">858959</span><span class="p">,</span> <span class="mi">289617</span><span class="p">,</span> <span class="mi">757317</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">982063</span><span class="p">,</span> <span class="mi">237940</span><span class="p">,</span> <span class="mi">141714</span><span class="p">,</span> <span class="mi">939369</span><span class="p">,</span> <span class="mi">198282</span><span class="p">,</span> <span class="mi">975017</span><span class="p">,</span> <span class="mi">785968</span><span class="p">,</span> <span class="mi">49954</span><span class="p">,</span> <span class="mi">854914</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">996780</span><span class="p">,</span> <span class="mi">121633</span><span class="p">,</span> <span class="mi">436419</span><span class="p">,</span> <span class="mi">471</span><span class="p">,</span> <span class="mi">776271</span><span class="p">,</span> <span class="mi">91626</span><span class="p">,</span> <span class="mi">209175</span><span class="p">,</span> <span class="mi">894281</span><span class="p">,</span> <span class="mi">417963</span><span class="p">,</span> <span class="mi">624464</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">736535</span><span class="p">,</span> <span class="mi">418888</span><span class="p">,</span> <span class="mi">506194</span><span class="p">,</span> <span class="mi">591087</span><span class="p">,</span> <span class="mi">64075</span><span class="p">,</span> <span class="mi">50252</span><span class="p">,</span> <span class="mi">952943</span><span class="p">,</span> <span class="mi">25878</span><span class="p">,</span> <span class="mi">217085</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">223996</span><span class="p">,</span> <span class="mi">416042</span><span class="p">,</span> <span class="mi">484123</span><span class="p">,</span> <span class="mi">810460</span><span class="p">,</span> <span class="mi">423284</span><span class="p">,</span> <span class="mi">956886</span><span class="p">,</span> <span class="mi">237772</span><span class="p">,</span> <span class="mi">960241</span><span class="p">,</span> <span class="mi">601551</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">830147</span><span class="p">,</span> <span class="mi">449088</span><span class="p">,</span> <span class="mi">364567</span><span class="p">,</span> <span class="mi">337281</span><span class="p">,</span> <span class="mi">524358</span><span class="p">,</span> <span class="mi">980387</span><span class="p">,</span> <span class="mi">393760</span><span class="p">,</span> <span class="mi">619710</span><span class="p">,</span> <span class="mi">100181</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">96738</span><span class="p">,</span> <span class="mi">275199</span><span class="p">,</span> <span class="mi">553783</span><span class="p">,</span> <span class="mi">975654</span><span class="p">,</span> <span class="mi">662536</span><span class="p">,</span> <span class="mi">979103</span><span class="p">,</span> <span class="mi">869504</span><span class="p">,</span> <span class="mi">702350</span><span class="p">,</span> <span class="mi">174361</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">970250</span><span class="p">,</span> <span class="mi">267625</span><span class="p">,</span> <span class="mi">661580</span><span class="p">,</span> <span class="mi">444662</span><span class="p">,</span> <span class="mi">871532</span><span class="p">,</span> <span class="mi">881977</span><span class="p">,</span> <span class="mi">981660</span><span class="p">,</span> <span class="mi">446047</span><span class="p">,</span> <span class="mi">508758</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">530694</span><span class="p">,</span> <span class="mi">608789</span><span class="p">,</span> <span class="mi">339540</span><span class="p">,</span> <span class="mi">242774</span><span class="p">,</span> <span class="mi">637473</span><span class="p">,</span> <span class="mi">874011</span><span class="p">,</span> <span class="mi">732999</span><span class="p">,</span> <span class="mi">511638</span><span class="p">,</span> <span class="mi">744144</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">710805</span><span class="p">,</span> <span class="mi">641326</span><span class="p">,</span> <span class="mi">88085</span><span class="p">,</span> <span class="mi">128487</span><span class="p">,</span> <span class="mi">59732</span><span class="p">,</span> <span class="mi">739340</span><span class="p">,</span> <span class="mi">443638</span><span class="p">,</span> <span class="mi">830333</span><span class="p">,</span> <span class="mi">832136</span><span class="p">,</span>
 <span class="mi">882277</span><span class="p">,</span> <span class="mi">403538</span><span class="p">,</span> <span class="mi">441349</span><span class="p">,</span> <span class="mi">721048</span><span class="p">,</span> <span class="mi">32859</span><span class="p">]</span>
</pre></div>
</div>
<p>İşte böyle bir soruyu çözmek için <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonundan yararlanabilirsiniz.
Yukarıdaki listeyi <cite>sayılar</cite> adlı bir değişkene atadığımızı varsayarsak,
aşağıdaki kod bize listedeki en büyük sayıyı verecektir:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">max</span><span class="p">(</span><span class="n">sayılar</span><span class="p">)</span>
</pre></div>
</div>
<p>Yukarıdaki örneklerde <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonunu kullanarak bir dizi içindeki en
<strong>büyük</strong> sayıyı bulduk. Peki bu fonksiyonu kullanarak bir dizi içindeki en
<strong>uzun</strong> karakter dizisini bulabilir miyiz? Evet, bulabiliriz.</p>
<p>Diyelim ki elimizde şöyle bir liste var:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="n">isimler</span> <span class="o">=</span> <span class="p">[</span><span class="s2">&quot;ahmet&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;mehmet&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;necla&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;sedat&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;abdullah&quot;</span><span class="p">,</span>
           <span class="s2">&quot;gıyaseddin&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;sibel&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;can&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;necmettin&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;savaş&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;özgür&quot;</span><span class="p">]</span>
</pre></div>
</div>
<p>Amacımız bu liste içindeki en uzun kelimeyi bulmak. İşte bunu <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code>
fonksiyonu ile yapabiliriz. Dikkatlice bakın:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="nb">max</span><span class="p">(</span><span class="n">isimler</span><span class="p">,</span> <span class="n">key</span><span class="o">=</span><span class="nb">len</span><span class="p">))</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu kodları çalıştırdığımızda, listedeki en uzun isim olan ‘gıyaseddin’i elde
edeceğiz.</p>
<p>Gördüğünüz gibi, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonu <cite>key</cite> adlı özel bir parametre daha alıyor.
Bu parametreye biz ‘len’ değerini verdik. Böylece <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonu liste
içindeki öğeleri uzunluklarına göre sıralayıp en uzun öğeyi bize sundu.</p>
<p>Hatırlarsanız geçen bölümde şöyle bir kod yazmıştık:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="n">sayı_sistemleri</span> <span class="o">=</span> <span class="p">[</span><span class="s2">&quot;onlu&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;sekizli&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;on altılı&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;ikili&quot;</span><span class="p">]</span>

<span class="nb">print</span><span class="p">((</span><span class="s2">&quot;</span><span class="si">{:^9}</span><span class="s2"> &quot;</span><span class="o">*</span><span class="nb">len</span><span class="p">(</span><span class="n">sayı_sistemleri</span><span class="p">))</span><span class="o">.</span><span class="n">format</span><span class="p">(</span><span class="o">*</span><span class="n">sayı_sistemleri</span><span class="p">))</span>

<span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">17</span><span class="p">):</span>
    <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">&quot;</span><span class="si">{0:^9}</span><span class="s2"> </span><span class="si">{0:^9o}</span><span class="s2"> </span><span class="si">{0:^9x}</span><span class="s2"> </span><span class="si">{0:^9b}</span><span class="s2">&quot;</span><span class="o">.</span><span class="n">format</span><span class="p">(</span><span class="n">i</span><span class="p">))</span>
</pre></div>
</div>
<p>Bu kodlar, farklı sayma sistemleri arasındaki farkları daha net görmemizi
sağlamıştı. Yalnız burada dikkat ettiyseniz, <cite>sayı_sistemleri</cite> adlı listeye her
öğe ekleyişimizde, listedeki en uzun değeri dikkate alarak karakter dizisi
biçimlendiricileri içindeki, öğeler arasında ne kadar boşluk bırakılacağını
belirleyen sayıları güncelliyorduk. Mesela yukarıdaki örnekte, öğeler arasında
yeterince boşluk bırakabilmek için bu sayıyı <cite>9</cite> olarak belirlemiştik. İşte
şimdi öğrendiğimiz <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonunu kullanarak bu sayının otomatik olarak
belirlenmesini sağlayabiliriz. Dikkatlice inceleyin:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="n">sayı_sistemleri</span> <span class="o">=</span> <span class="p">[</span><span class="s2">&quot;onlu&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;sekizli&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;on altılı&quot;</span><span class="p">,</span> <span class="s2">&quot;ikili&quot;</span><span class="p">]</span>

<span class="n">en_uzun</span> <span class="o">=</span> <span class="nb">len</span><span class="p">(</span><span class="nb">max</span><span class="p">(</span><span class="n">sayı_sistemleri</span><span class="p">,</span> <span class="n">key</span><span class="o">=</span><span class="nb">len</span><span class="p">))</span>

<span class="nb">print</span><span class="p">((</span><span class="s2">&quot;{:^</span><span class="si">{aralık}</span><span class="s2">} &quot;</span><span class="o">*</span><span class="nb">len</span><span class="p">(</span><span class="n">sayı_sistemleri</span><span class="p">))</span><span class="o">.</span><span class="n">format</span><span class="p">(</span><span class="o">*</span><span class="n">sayı_sistemleri</span><span class="p">,</span> <span class="n">aralık</span><span class="o">=</span><span class="n">en_uzun</span><span class="p">))</span>

<span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">17</span><span class="p">):</span>
    <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">&quot;{0:^</span><span class="si">{1}</span><span class="s2">} {0:^</span><span class="si">{1}</span><span class="s2">o} {0:^</span><span class="si">{1}</span><span class="s2">x} {0:^</span><span class="si">{1}</span><span class="s2">b}&quot;</span><span class="o">.</span><span class="n">format</span><span class="p">(</span><span class="n">i</span><span class="p">,</span> <span class="n">en_uzun</span><span class="p">))</span>
</pre></div>
</div>
<p>Gördüğünüz gibi, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonunu ve bu fonksiyonun <cite>key</cite> parametresini
kullanarak, oluşturduğumuz tablodaki öğelerin arasına uygun boşluğu otomatik
olarak eklemiş olduk. Bunun için, <cite>sayı_sistemleri</cite> adlı listedeki en uzun
öğenin uzunluk miktarını temel aldık.</p>
</div>
<div class="section" id="min">
<h3>min()<a class="headerlink" href="#min" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Bu fonksiyon, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonun yaptığı işin tam tersini yapar. Yani bu
fonksiyonu kullanarak bir dizi içindeki en küçük sayıyı bulabilirsiniz:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">min</span><span class="p">(</span><span class="n">sayılar</span><span class="p">)</span>
</pre></div>
</div>
<p>Tıpkı <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonunda olduğu gibi, <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">min()</span></code> fonksiyonunda da <cite>key</cite>
parametresini kullanabilirsiniz. Mesela <code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">max()</span></code> fonksiyonunu anlatırken
verdiğimiz isim listesindeki en kısa ismi bulabilmek için şu kodu
yazabilirsiniz:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="nb">min</span><span class="p">(</span><span class="n">isimler</span><span class="p">,</span> <span class="n">key</span><span class="o">=</span><span class="nb">len</span><span class="p">))</span>
</pre></div>
</div>
</div>
<div class="section" id="sum">
<h3>sum()<a class="headerlink" href="#sum" title="Bu başlık için kalıcı bağlantı">¶</a></h3>
<p>Bu fonksiyon bir dizi içinde yer alan bütün sayıları birbiriyle toplar.
Örneğin:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="n">a</span> <span class="o">=</span> <span class="p">[</span><span class="mi">10</span><span class="p">,</span> <span class="mi">20</span><span class="p">,</span> <span class="mi">43</span><span class="p">,</span> <span class="mi">45</span> <span class="p">,</span> <span class="mi">77</span><span class="p">,</span> <span class="mi">2</span><span class="p">,</span> <span class="mi">0</span><span class="p">,</span> <span class="mi">1</span><span class="p">]</span>
<span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">sum</span><span class="p">(</span><span class="n">a</span><span class="p">)</span>

<span class="go">198</span>
</pre></div>
</div>
<p>Eğer bu fonksiyonun, toplama işlemini belli bir sayının üzerine
gerçekleştirmesini istiyorsanız şu kodu yazabilirsiniz:</p>
<div class="highlight-py3 notranslate"><div class="highlight"><pre><span></span><span class="gp">&gt;&gt;&gt; </span><span class="nb">sum</span><span class="p">(</span><span class="n">a</span><span class="p">,</span> <span class="mi">10</span><span class="p">)</span>

<span class="go">208</span>
</pre></div>
</div>
<p><code class="docutils literal notranslate"><span class="pre">sum()</span></code> fonksiyonuna bu şekilde ikinci bir parametre verdiğinizde, bu ikinci
parametre toplam değere eklenecektir.</p>
</div>
</div>
</div>


<div class='glyph'><a href='https://yazbel.com'>&#x2663;</a></div>
<div class='extrarelbar'> 
    <div class="related" role="navigation" aria-label="related navigation">
      <h3>Gezinti</h3>
      <ul>
        <li class="right" style="margin-right: 10px">
          <a href="temel_dosya_islemleri.html" title="Temel Dosya İşlemleri"
             >sonraki</a></li>
        <li class="right" >
          <a href="sayma_sistemleri.html" title="Sayma Sistemleri"
             >önceki</a> |</li>
<li class="nav-item nav-item-0"><a href=".">&#x2302;</a></li>

        <li class="nav-item nav-item-this"><a href="">Sayılar</a></li> 
      </ul>
    </div> </div>

<div class='addcomment'>Yorumlar</div>

<div class='how-to-use'>
<h3>Önemli Not</h3>
Eğer yazdığınız yorum içinde kod kullanacaksanız, kodlarınızı
<span class='tag'>&lt;pre&gt;&lt;code&gt;</span> etiketleri içine alın. Örneğin:

<pre>
    <span class='tag'>&lt;pre&gt;&lt;code class="python"&gt;</span>
    <span class='keyword'>print</span>(<span class='string'>"Merhaba Dünya!"</span>)
    <span class='tag'>&lt;/code&gt;&lt;/pre&gt;</span>
</pre>
</div>

<div id="disqus_thread"></div>
<script type="text/javascript">
    /* * * CONFIGURATION VARIABLES * * */
    var disqus_shortname = 'istihza';

    /* * * DON'T EDIT BELOW THIS LINE * * */
    (function() {
        var dsq = document.createElement('script'); dsq.type = 'text/javascript'; dsq.async = true;
        dsq.src = '//' + disqus_shortname + '.disqus.com/embed.js';
        (document.getElementsByTagName('head')[0] || document.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(dsq);
    })();
</script>
<noscript>Please enable JavaScript to view the <a href="https://disqus.com/?ref_noscript" rel="nofollow">comments powered by Disqus.</a></noscript>
<script type="text/javascript" src="//s7.addthis.com/js/300/addthis_widget.js#pubid=ra-4eca48eb2d83faf9" async="async"></script>


            <div class="clearer"></div>
          </div>
      </div>
      <div class="clearer"></div>
    </div> 
    <div class="related" role="navigation" aria-label="related navigation">
      <h3>Gezinti</h3>
      <ul>
        <li class="right" style="margin-right: 10px">
          <a href="temel_dosya_islemleri.html" title="Temel Dosya İşlemleri"
             >sonraki</a></li>
        <li class="right" >
          <a href="sayma_sistemleri.html" title="Sayma Sistemleri"
             >önceki</a> |</li>
<li class="nav-item nav-item-0"><a href=".">&#x2302;</a></li>

        <li class="nav-item nav-item-this"><a href="">Sayılar</a></li> 
      </ul>
    </div> 

<div class="footer">
&copy; Copyright 2007-2020, Fırat Özgül | <a href="https://yazbel.com">yazbel.com</a>.
Son güncelleme: 08.08.2020.
<a href="http://sphinx-doc.org/">Sphinx</a> 3.2.0 kullanılarak oluşturuldu.
<br>
<br>
<a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/"><img
alt="Creative Commons License" style="border-width:0"
src="https://i.creativecommons.org/l/by-nc-sa/3.0/88x31.png" /></a><br />
<br>
</div>
<!-- Start of StatCounter Code for Default Guide -->
<script type="text/javascript">
var sc_project=10396326;
var sc_invisible=1;
var sc_security="fb5cd679";
var scJsHost = (("https:" == document.location.protocol) ?
"https://secure." : "http://www.");
document.write("<sc"+"ript type='text/javascript' src='" +
scJsHost+
"statcounter.com/counter/counter.js'></"+"script>");
</script>
<noscript><div class="statcounter"><a title="hit counter"
href="http://statcounter.com/" target="_blank"><img
class="statcounter"
src="http://c.statcounter.com/10396326/0/fb5cd679/1/"
alt="hit counter"></a></div></noscript>
<!-- End of StatCounter Code for Default Guide -->

  </body>
</html>