-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
26a-Vimanavatthu.txt
5234 lines (3877 loc) · 153 KB
/
26a-Vimanavatthu.txt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
vv_utf8 [cpd classification 2.5.6]
[pts vol vv - ] [\z vv /] [\f i /]
[pts page 001] [\q 1/]
[bjt vol vv - ] [\z vv /] [\w i /]
[bjt page 002] [\x 2/]
suttantapiṭake
vimānavatthupāḷi
namo tassa bhagavato arahato sammā sambuddhassa.
1. pīṭhavaggo
1. 1
1. pīṭhaṁ te sovaṇṇamayaṁ uḷāraṁ
manojavaṁ gacchati yena kāmaṁ,
alaṅkate mālyadhare1 suvatthe
obhāsasi vijjurivabbhakūṭaṁ.
2. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
3. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
4. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
5. ahaṁ manussesu manussabhūtā
abbhāgatānāsanakaṁ2 adāsiṁ,
abhivādayiṁ añjalikaṁ akāsiṁ
yathānubhāvañca adāsi dānaṁ.
6. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
7. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
paṭhamapīṭhavimānaṁ.
1. 2
[pts page 002] [\q 2/]
8. pīṭhaṁ te vephariyamayaṁ uḷāraṁ
manojavaṁ gacchati yena kāmaṁ,
alaṅkate mālyadhare suvatthe
obhāsasi vijjurivabbhakūṭaṁ.
1. malyadhare - sīmu.
2. abbhāgatānaṁ āsanakaṁ - sīmu.
[bjt page 4] [\x 4/]
9. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
10. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
11. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
12. ahaṁ manussesu manussabhūtā
abbhāgatānāsanakaṁ adāsiṁ,
abhivādayiṁ añjalikaṁ akāsiṁ
yathānubhāvañca adāsi dānaṁ.
13. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
14. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenambhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
dutiyapīṭhavimānaṁ.
1. 3
15. pīṭhaṁ te sovaṇṇamayaṁ uḷāraṁ
manojavaṁ gacchati yena kāmaṁ,
alaṅkate mālyadhare suvatthe
obhāsasi vijjurivabbhakūṭaṁ
16. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
17. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
18. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
[bjt page 6] [\x 6/]
[pts page 003] [\q 3/]
19. appassa kammassa phalaṁ mamedaṁ1
yenamhi2 evaṁ jalitānubhāvā,
ahaṁ manussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke
20. addasaṁ virajaṁ bhikkhuṁ vippasannamanāvilaṁ,
tassa adāsahaṁ piṭhaṁ pasannā sehi pāṇihi
21. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā
22. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbādisā pabhāsatīti.
tatiyapīṭhavimānaṁ.
1. 4
23. pīṭhaṁ te vephariyamayaṁ uḷāraṁ
manojavaṁ gacchati yena kāmaṁ,
alaṅkate mālyadhare suvatthe
obhāsasi vijjurivabbhakūṭaṁ.
24. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
25. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
26. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
27. appassa kammassa phalaṁ mamedaṁ
yenamhi evaṁ jalitānubhāvā
ayaṁ manussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke.
28. addasaṁ virajaṁ bhikkhuṁ vippasannamanāvilaṁ,
tassa adāsahaṁ pīṭhaṁ pasannā sehi pāṇāhi.
1. mametaṁ - katthavi
2. tenamhi - katthavi
[bjt page 8] [\x 8/]
29. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
30. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
catutthapīṭhavimānaṁ.
1. 5
[pts page 004] [\q 4/]
31. kuñjaro te varārogo nānā ratanakappano,
ruciro thāmavā javasampanno1 ākāsamhi samīhati.
32. padumī padumapattakkhī2 padumuppalajutindharo, 3
padumacuṇṇābhikiṇṇaṅgo soṇṇapokkharamālavā4
33. padumānusaṭaṁ maggaṁ padumapattavibhūsitaṁ,
ṭhītaṁ vaggumanugghāti mitaṁ gacchati vāraṇo
34. tassa pakkamamānassa soṇṇakaṁsā ratissarā,
tesaṁ sūyyati nigghoso turiye pañcaṅgike yathā
35. tassa nāgassa khandhasmiṁ sucivatthā alaṅkatā,
mahantaṁ accharāsaṅghaṁ vaṇṇena atirocasi5
36. dānassa te idaṁ phalaṁ atho sīlassa vā pana,
atho añjalikammassa taṁ me akkhāhi pucchitāti.
37. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalanti.
38. disvāna guṇasampannaṁ jhāyiṁ jhānarataṁ sataṁ,
adāsiṁ pupphābhikiṇṇaṁ āsanaṁ dussasanthataṁ.
39. upaḍḍhapadumamālāhaṁ āsanassa samantato,
abbhokirissaṁ pattehi pasannā sehi pāṇīhi.
1. thāmasampanno - katthavi
2. padamapattakkhī - machasaṁ.
3. padamuppalajutindharo - machasaṁ.
4. soṇṇapokkharamālamā - machasaṁ.
5. atirocati - katthacī
[bjt page 10] [\x 10/]
40. tassa kammassa kusalassa1 idaṁ me īdisaṁ phalaṁ,
sakkāro garukāro ca devānaṁ apacitā ahaṁ.
41. yo ce sammāvimuttānaṁ sattānaṁ brahmacārinaṁ,
pasanno āsanaṁ dajjā evaṁ nando yathā ahaṁ.
42. tasmāhi atthakāmena mahantambhikaṅkhatā,
āsanaṁ dātabbaṁ hoti sarīranti madhārinanti.
kuñjaravimānaṁ.
1. 6
43. suvaṇṇacchadanaṁ nāvaṁ nārī āruyha tiṭṭhasi,
ogāhasi pokkharaṇiṁ padumaṁ chindasi pāṇinā.
44. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
45. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti,
46. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalantī.
47. ahaṁ manussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke,
disvāna bhikkhū tasite kilante
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ adāsiṁ.
48. yo ve kilantāna pipāsitānaṁ
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ dadāti,
sītodakā tassa bhavanti najjo
pahūtamālyā bahupuṇḍarīkā.
49. tamāpagā anupariyanti sabbadā
sītodīkā vālukasanthatā nadī,
ambā ca sālā tilakā ca jambuyo
uddālakā pāṭaliyo ca phullā.
1. kammakusalassa - machasaṁ.
[bjt page 12] [\x 12/]
50. taṁ bhūmibhāgehi upetarūpaṁ
vimānaseṭṭhaṁ bhūsasobhamānaṁ,
tassīdha1 kammassa ayaṁ vipāko
etādisaṁ katapuññā2 labhanti.
51. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
52. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
paṭhamanāvāvimānaṁ.
1. 7
53. suvaṇṇacchadanaṁ nāvaṁ nārī āruyha tiṭṭhasi,
ogāhasi pokkharaṇiṁ padumaṁ chindasi pāṇinā.
54. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
55. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
56. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
57. ahaṁ manussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke,
disvāna bhikkhuṁ tasitaṁ kilantaṁ
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ adāsiṁ.
58. yo ce kilantassa pipāsitassa
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ dadāti,
sītodakā tassa bhavanti najjo
pahūtamālyā bahupuṇḍarīkā.
59. tamāpagā anupariyanti sabbadā
sītodakā vālukasanthatā nadī,
ambā ca sālā tilakā ca jambuyo
uddālakā pāṭaliyo ca phullā.
1. tasseva - syā.
2. puññakatā - machasaṁ.
[bjt page 14] [\x 14/]
60. taṁ bhūmibhāgehi upetarūpaṁ
vimānaseṭṭhaṁ bhusasobhamānaṁ,
tassīdha kammassa ayaṁ vipāko
etādisaṁ katapuññā labhanti.
61. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
62. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ, *
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
dutiyanāvāvimānaṁ.
1. 8
63. suvaṇṇacchadanaṁ nāvaṁ nārī āruyha tiṭṭhasi,
ogāhasi pokkharaṇiṁ padumaṁ chindasi pāṇinā.
64. kūṭāgārā nivesā te vibhattā bhāgaso mitā,
daddallamānā ābhanti samantā caturo disā.
65. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
66. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
[pts page 005] [\q 5/]
67. sā devatā attamanā sambuddheneva pucchitā
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalanti.
[pts page 007] [\q 7/]
68. ahaṁmanussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke,
disvāna bhikkhū tasite kilante
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ adāsiṁ.
69. yo ve kilantāna pipāsitānaṁ
uṭṭhāya pātuṁ udakaṁ dadāti,
sītodakā tassa bhavanti najjo
pahūtamālyā bahu puṇḍarīkā.
* ettha dissate marammachaṭṭha saṅgīti potthake ''akkhāmi te buddha mahānubhāva manussabhūtā yamakāsi puññāpi pādantidvayaṁ.
[bjt page 16] [\x 16/]
70. tamāpagā anupariyanti sabbadā
sītodakā vālukasanthatā nadī,
ambā ca sālā tilakā ca jambuyo
uddālakā pāṭaliyo ca phullā.
71. taṁ bhūmibhāgehi upetarūpaṁ
vimānaseṭṭhaṁ bhusasobhamānaṁ,
tassīdha kammassa ayaṁ vipāko
etādisaṁ katapuññā labhanti.
72. kūṭāgārā nivesā me vibhattā bhāgaso mitā,
daddallamānā ābhanti samantā caturo disā.
73. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
74. tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsati,
etassa kammassa phalaṁ mamedaṁ
atthāya buddho udakaṁ apāyīti1.
tatiyanāvā vimānaṁ.
1. 9
75. abhikkantena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsenti disā sabbā osadhī viya tārakā.
76. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
77. kena tvaṁ vimalobhāsā atirocasi devate2,
kena te sabbagattehi sabbā obhāsare3 disā.
78. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
[pts page 006] [\q 6/]
79. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
1. apāsīti - sī, syā, [pts.]
2. devatā - machasaṁ.
3. obhāsate - machasaṁ.
[bjt page 18] [\x 18/]
[pts page 008] [\q 8/]
80. ahaṁ manussesu manussabhūtā
pūrimāya jātiyā manussaloke,
tamandhakāramhi timīsikāyaṁ
padīpakālamhi adaṁ padīpaṁ1
81. yo andhakāramhi timīsikāyaṁ
padīpakālamhi dadāti dīpaṁ,
uppajjati jotirasaṁ vimānaṁ
pahūtamālyaṁ bahupuṇḍarīkaṁ.
82. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
83. tenāhaṁ vimalobhāsā atirocāmi devatā,
tena me sabbagattehi sabbā obhāsare disā.
84. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
dīpavimānaṁ.
1. 10
85. abhikkannena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā.
86. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
87. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
88. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā.
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
89. ahaṁ manussesu manussabhūtā
purimāya jātiyā manussaloke.
addasaṁ virajaṁ buddhaṁ vippasannamanāvilaṁ
1. adāya dīpaṁ - machasaṁ.
[bjt page 20] [\x 20/]
90. āsajja dānaṁ adāsiṁ akāmā tiladakkhiṇaṁ
dakkhiṇeyyassa buddhassa pasannā sehi pāṇihi.
91. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
92. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ,
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
[pts page 009] [\q 9/]
tiladakkhiṇāvimānaṁ.
1. 11
93. koñcā mayūrā diviyā ca haṁsā
vaggussarā kokilā sampatanti,
pupphābhikiṇṇaṁ rammamidaṁ vimānaṁ
anekacittaṁ naranārisevitaṁ.
94. tatthacchasi devi mahānubhāve
iddhi1 vikubbantī anekarūpā,
imā ca te accharāyo samantato
naccanti gāyanti pamodayanti2.
95. devidadhipattāsi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ,
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
96. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
97. ahaṁ manussesu manussabhūtā
patibbatā nāññamanā3 ahosiṁ,
mātāva puttaṁ anurakkhamānā
kuddhapahaṁ4 nappharusaṁ avocaṁ.
98. sacce ṭhitā mosavajjaṁ pahāya
dāne ratā saṅgahitattabhāvā,
annaṁ ca pānaṁ ca pasannacittā
sakkacca dānaṁ vipulaṁ adāsiṁ.
1. iddhiṁ - katthaci
2. pamodayanti ca - machasaṁ.
3. patibbatā naññamanā - machasaṁ.
4. kuddhāpihaṁ - machasaṁ.
[bjt page 22] [\x 22/]
99. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
100. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
patibbatāvimānaṁ.
1. 12
101. vepharīyatthambhaṁ ruciraṁ pabhassaraṁ
vimānamāruyha anekacittaṁ
tatthacchasi devi mahānubhāve
uccāvacā iddhivikubbamānā
imā ca te accharāyo samantato
naccanti gāyanti pamodayanti1
[pts page 010] [\q 10/]
102. deviddhipattāsi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti
103. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ
104. ahaṁ manussesu manussabhūtā
upāsikā cakkhumato abhosiṁ
pāṇātipātā viratā ahosiṁ
loke adinnaṁ parīvajjayissaṁ
105. amajjapā no ca2 musā abhāsiṁ3
sakena sāmināva4 ahosiṁ tuṭṭhā
annañca pānañca pasannacittā
sakkacca dānaṁ vipulaṁ adāsiṁ
106. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā
107. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti
dutiya patibbatāvimānaṁ.
1. pamodayanti ca - machasaṁ,
2. nāpi - syā.
3. abhāṇiṁ - machasaṁ.
4. sāmitā - machasaṁ.
[bjt page 24] [\x 24/]
01. 13
108. abhikkantena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā.
109. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
110. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
111. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
112. ahaṁ manussesu manussabhūtā
suṇisā ahosiṁ sasurassa gehe1
addasaṁ virajaṁ bhikkhuṁ vippasannamanāvilaṁ
113. tassa adāsahaṁ pūvaṁ pasannā sehi pāṇihi
bhāgaḍḍhabhāgaṁ datvāna modāmi nandane vane
[pts page 011] [\q 11/]
114. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
115. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
suṇisāvimānaṁ.
[bjt page 24] [\x 24/]
1. 14
116. abhikkantena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā.
117. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
1. ghare, - syā.
[bjt page 26] [\x 26/]
118. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
119. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
120. ahaṁ manussesu manussabhūtā
suṇisā ahosiṁ sasurassa gehe
addasaṁ virajaṁ bhikkhuṁ vippasannamanāvilaṁ
121. tassa adāsahaṁ pūvaṁ pasannā sehi pāṇihi
bhāgaḍḍhabhāgaṁ datvāna modāmi nandane vane
122. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
123. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
dutiya suṇisāvimānaṁ.
1. 15
124. abhikkantena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā.
125. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
126. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
127. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
[bjt page 28] [\x 28/]
[pts page 012] [\q 12/]
128. issā ca maccheramatho paḷāso,
nāhosi mayhaṁ gharamāvasantiyā
akkodhanā bhattuvasānuvattinī
uposathe niccahamappamattā.
129. cātuddasiṁ pañcadasiṁ yā ca pakkhassa aṭṭhamī,
pāṭihāriyapakkhañca aṭṭhaṅgasusamāgataṁ
130. uposathaṁ upavasissaṁ sadā sīlesu saṁvutā,
saṁyamā saṁvibhāgā ca vimānaṁ āvasāmahaṁ1
131. pāṇātipātā viratā musāvādā ca saññatā,
theyyā ca aticārā ca majjapānā ca ārakā.
132. pañca sikkhaṁ pade ratā ariyasaccāna kovidā,
upāsikā cakkhumato gotamassa yasassino.
133. sāhaṁ sakena sīlena yasasā ca yasassinī,
anubhomi sakaṁ puññaṁ sukhitā camhi anāmayā.
134. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
135. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamakāsi puññaṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
mama ca bhante vacanena bhagavato pāde sirasā vandeyyāsi, uttarā nāma bhante upāsikā bhagavato pāde sirasā vandatīti anacchariyaṁ kho panetaṁ bhante yaṁ maṁ bhagavā aññatarasmiṁ sāmaññaphale vyākareyya. taṁ bhagavā sakadāmiphale viyākāsīti.
uttarāvimānaṁ.
1. 16
136. yuttā ca te parama alaṅkatā hayā
adhomukhā aghasigamā balī javā
abhinimmitā pañcarathā satā ca te
anventi taṁ sārathicoditā hayā.
137. sā tiṭṭhasi rathavare alaṅkatā
obhāsayaṁ jalamiva jotipāvako
pucchāmi taṁ varatanu2 anomadassane
kasmā nu kāyā anadhivaraṁ upāgamīti.
1. āvasāmimaṁ - sī.
2. varacāru - katthavi.
[bjt page 30] [\x 30/]
138. kāmaggapattānaṁ yamāhunuttaraṁ1
nimmāya nimmāya ramanti devatā
tasmā kāyā accharā kāmavaṇṇīnī
idhāgatā anadhivaraṁ namassitunti.
[pts page 013] [\q 13/]
139. kiṁ tvaṁ pure sucaritamācarīdha
kenacchasi tvaṁ amitayasā sukhedhitā
iddhī ca te anadhivarā vihaṅgamā
vaṇṇo ca te dasadisā virocati.
140. devehi taṁ parivutā sakkatā casi
kuto cutā sugatigatāsi devate
kassa vā tvaṁ vacanakarānusāsaniṁ
ācikkha me tvaṁ yadi buddhasāvikāti.
141. nagantare nagaravare sumāpite
paricārikā rājavarassa sirīmato
nacce gīte paramasusikkhitā ahuṁ
sirimāti maṁ rājagahe avedisuṁ. 2
142. buddho ca me isinisabho vināyako
adesayī samuyadadukkhaniccataṁ
asaṅkhataṁ dukkhanirodhasassataṁ
maggañcimaṁ akuṭilamañjasaṁ sivaṁ.
143. sutvānahaṁ amatapadaṁ asaṅkhataṁ
tathāgatassanadhivarassa sāsanaṁ
sīlesavahaṁ paramasusaṁvutā ahuṁ
dhamme ṭhitā naravarabuddhabhāsite. 3
144. √atvānahaṁ virajapadaṁ asaṅkhataṁ
tathāgatena nadhivarena desitaṁ
tatthevahaṁ samathasamādhimāphusiṁ
sā yeva me paramaniyāmatā ahu.
145. laddhānahaṁ amatavaraṁ visesanaṁ
ekaṁsikā abhisamaye visesiya
asaṁsayā bahujanapūjitā ahaṁ
khiḍḍhāratiṁ4 paccanubhomanappakaṁ.
146. evaṁ ahaṁ amatadassamhi devatā
tathāgatassanadhivarassa sāvikā
dhammaddasā paṭhamaphale patiṭṭhitā
sotāpannā na ca pana matthiduggati.
1. yamāhunuttārā - syā.
2. avediṁsu - sīmu. pa.
3. naravarabuddhadesite - machasaṁ.
4. khiḍḍaṁratiṁ - syā.
[bjt page 32] [\x 32/]
147. sā vandituṁ anadhivaraṁ upāgamiṁ
pāsādike kusalarathe ca bhikkhavo
namassituṁ samaṇasamāgamaṁ sivaṁ
sagāravā sirimato dhammarājino.
[pts page 014] [\q 14/]
148. disvā muniṁ muditamanamhi pīṇitā
tathāgataṁ naravaradammasārathiṁ
taṇhacchidaṁ kusalarataṁ vināyakaṁ
vandāmahaṁ parahitānukampakanti.
sirimāvimānaṁ.
1. 17
149. idaṁ vimānaṁ ruciraṁ pabhassaraṁ
vephariyatthamhaṁ satataṁ sunimmitaṁ
sovaṇṇarukkhehi1 samantamotthataṁ ṭhānaṁ mamaṁ kammavipākasambhavaṁ.
150. patrūpapannā purimaccharā imā
sataṁ sahassāni sakena kammunā
tuvaṁsi ajjhapagatā yasassinī
obhāsayaṁ tiṭṭhasi pubbadevatā.
151. sasī adhiggayha yathā virocati
nakkhattarājāriva tārakāgaṇaṁ
tatheva tvaṁ accharāsaṅgamaṁ2 imaṁ
daddallamānā yasasā virocasi.
152. kuto nu āgamma anomadassane
uppannā tvaṁ bhavanaṁ mamaṁ idaṁ
brahmaṁva devā tidasā saindakā
sabbe na tappāmase dassanena tanti. 3
153. yametaṁ sakka anupucchase mamaṁ
kuto vutā tvaṁ idha āgatāti4
bārāṇasī nāma puratthi kāsinaṁ
tattha pure ahosiṁ kesakārikā.
154. buddhe ca dhamme ca pasannamānasā
saṅgheca ekantagatā asaṁsayā
akhaṇḍasikkhāpadā āgatapphalā
sambodhidhamme niyatā anāmayāti.
1. suvaṇṇarukkhehi - machasaṁ
2. accharāsaṅganaṁ - machasaṁ
3. dassanātanti - sī.
4. āgatā tuvaṁ - syā.
kuto vutāya āgatikava [pts.]
[bjt page 34] [\x 34/]
155. tantyābhinandamase sāgatañca1 te
dhammena ca tvaṁ yassā virocasi
buddhe ca dhamme ca pasannamānase
saṅghe ca ekantagate asaṁsaye
akhaṇḍa sikkhāpade āgatapphale
sambodhidhamme niyate anāmayeti.
kesakārīvimānaṁ.
pīṭhavaggo paṭhamo.
tassuddānaṁ: -
pañcapīṭhā tayo nāvā dīpatiladakkhiṇā duve
pati dve suṇisā uttarā sirimā kesakārikā
vaggo tena pavuccatīti.
[pts page 015] [\q 15/]
1. svāgatañca - machasaṁ.
[bjt page 36] [\x 36/]
2. cittalatāvaggo
2. 1
[pts page 016. [\q 16/] ]
156. api sakko'va devindo ramme cittalatā vane
samantā anuppiyāsi nārīgaṇapurakkhatā
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā.
157. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
158. pucchāmi taṁ devi mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
159. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
160. ahaṁ manussesu manussabhūtā dāsī ahosiṁ parapessiyā kule
upāsikā cakkhumato gotamassa yasassino
tassā me nikkhamo āsi sāsane tassa tādino.
161. kāmaṁ bhijjatu'yaṁ kāyo neva atthettha santhanaṁ1
sikkhāpadānaṁ pañcannaṁ maggo sovatthiko sivo.
162. akaṇṭako agahano uju sabbhi pavedito
nikkhamassa phalaṁ passa yathidaṁ pāpuṇitthikā.
163. āmantanikā raññomhi sakkassa vasavattino
saṭṭhituriyasahassāni paṭibodhaṁ karonti me.
164. ālambo gaggaro2 bhīmo sādhuvādī ca saṁsayo,
pokkharo ca suphasso ca vīṇāmokkhā ca nāriyo.
165. nandā ceva sunandā ca soṇadinnā sucimbhitā3
alambusā missakesī ca puṇḍarīkātidāruṇī.
166. eṇiphassā suphassā ca subhaddā muduvādinī,
etā caññā ca seyyasā4 accharānaṁ pabodhikā.
1. saṇaṭhanaṁ - machasaṁ.
2. gaggamo - syā.
3. sucimbhikā - syā.
4. seyyāse - sīmu. pa.
[bjt page 38] [\x 38/]
167. kāmaṁ kālenupāgantvā abhibhāsanti devatā,
handa naccāma gāyāma handa taṁ ramayāmase.
168. nayidaṁ akatapuññānaṁ katapuññānamevidaṁ
asokaṁ nandānaṁ rammaṁ tidasanaṁ mahāvanaṁ.
169. sukhaṁ akatapuññātaṁ idha natthi parattha ca,
sukhañce katapuññānaṁ idha ceva paratthe ca.
170. tesaṁ sahavyakāmānaṁ kattabbaṁ kusalaṁ bahuṁ
katapuññā hi modanti sagge bhosasamaṅginoti.
dāsīvimānaṁ.
2. 2
171. abhikkantena vaṇṇena yā tvaṁ tiṭṭhasi devate,
obhāsenti disā sabbā osadhī viya tārākā.
172. kena te tādiso vaṇṇo kena te idhamijjhati,
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
173. pucchāmi taṁ mahānubhāve
manussabhūtā kimakāsi puññaṁ
kenāsi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatīti.
174. sā devatā attamanā moggallānena pucchitā,
pañhaṁ puṭṭhā viyākāsi yassa kammassidaṁ phalaṁ.
175. kevaṭṭadvārā nikkhamma ahu mayhaṁ nivesanaṁ,
tattha sañcaramānānaṁ sāvakānaṁ mahesinaṁ.
176. odanaṁ kummāsaṁ sākaṁ1 loṇasovīrakañcahaṁ,
adāsiṁ ujubhūtesu vippasannena cetaso.
177. cātuddasiṁ pañcadasiṁ yā ca pakkhassa aṭṭhamī,
pāṭihāriyapakkhañca aṭṭhaṅgasusamāgataṁ
178. uposathaṁ upavasissaṁ sadā sīlesu saṁvutā,
saññamā saṁvibhāgā ca vimānaṁ āvasāmahaṁ
1. ḍākaṁ - machasaṁ.
[bjt page 40] [\x 40/]
179. pāṇātipātā vīratā musāvādā ca saññatā,
theyyā ca aticārā ca majjapānā ca ārakā
180. pañcasikkhāpade ratā ariyasaccāna kovidā,
upāsikā cakkhumato gotamassa yasassino
181. tena me tādiso vaṇṇo tena me idhamijjhati,
uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā.
182. akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva
manussabhūtā yamahaṁ akāsiṁ
tenamhi evaṁ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti.
mama ca bhante vacanena bhagavato pāde sirasā vandeyyāsi, lakhumā nāma bhante upāsikā bhagavato pāde sirasā vandatīti. anacchariyaṁ kho panekaṁ bhante yaṁ maṁ bhagavā aññatarasmiṁ sāmaññaphale vyākareyya taṁ bhagavā sakadāgāmiphale vyākāsīti.
lakhumāvimānaṁ.
2. 3
183. piṇḍāya te carantassa tuṇhībhūtassa tiṭṭhato,
daḷiddā kapaṇā nārī parāgāraṁ avassitā1
184. yā te adāsi ācāmaṁ pasantā sehi pāṇihi,
sā hitvā mānusaṁ dehaṁ kannu sā disataṁ gatā
185. piṇḍāya me carantassa tuṇhībhūtassa tiṭṭhato,
daḷiddā kapaṇā nārī parāgāraṁ avassitā
186. yā me adāsi ācāmaṁ pasantā sehi pāṇihi,
sā hitvā mānusaṁ dehaṁ vippamuttā ito cutā
187. nimmāṇaratino nāma santi devā mahiddhikā,
tattha sā sukhitā nārī modatācāmadāyikāti
188. abho dānaṁ varākiyā kassape supatiṭṭhitaṁ,
parābhatena dānena ijjhittha vata dakkhiṇā
189. yā mahesittaṁ kāreyya cakkavattissa rājino
nārī sabbaṅgakalyāṇī bhattu cānomadassikā
etassācāmadānassa kalaṁ nāgghati soḷasiṁ.
1. apassitā - machasaṁ
[bjt page 42] [\x 42/]
190. sataṁ nikkhā sataṁ assā sataṁ assatarīrathā
sataṁ kaññā sahassāni āmuttamaṇīkuṇḍalā
etassācāmadānassa kalaṁ nāgghanti soḷasiṁ
191. sataṁ hemavatā nāgā īsā dantā urūḷhavā
suvaṇṇakacchā mātaṅgā hemakappanavāsasā1
etassācāmadānassa kalaṁ nāgghanti soḷasiṁ
192. catunnampi2ca dīpānaṁ issaraṁ yodha kāraye,
etassācāmadānassa kalaṁ nāgghati soḷasinti
ācāmadāyikāvimānaṁ.
2. 4
193. caṇḍālī vanda pādāni gotamassa yasassino,
taveva3 anukampāya aṭṭhāsi isisattamo4
194. abhippasādehi manaṁ arahattamhi tādinī5,
khippaṁ pañjalikā vanda parittaṁ tava jīvitanti
195. coditā bhāvitattena sarīrantimadhārinā,
caṇḍālī vandi pādāni gotamassa yasassino
196. tamenamavadhī gāvī caṇḍāliṁ pañjaliṁ ṭhitaṁ,
namassamānaṁ sambuddhaṁ andhakāre pabhaṅkaranti
197. khīṇāsavaṁ vigatarajaṁ anejaṁ
ekaṁ araññamhi raho nisinnaṁ
deviddhipattā upasaṅkamitvā
vandāmi taṁ vīra mahānubhāvāti6
198. suvaṇṇavaṇṇā jalitā mahāyasā
vimānamoruyha anekacittā
parivāritā accharānaṁ gaṇena7
kā tvaṁ subhe devate vandase mamanti.
1. hemakappanivāsasā - syā,
2. catunnampi - machasaṁ.
3. tameva - machasaṁ.
4. isisuttamo - sīmu.
5. tādine, - syā,
6. mahānubhāvanti - machasaṁ, katthaci
7. accharāsaṁgaṇena - machasaṁ.
[bjt page 44] [\x 44/]
199. ahaṁ bhadante1 caṇḍālī tayā vīrena pesitā,
vandiṁ arahato pāde gotamassa yasassino
200. sāhaṁ vanditva2 pādāni cutā caṇḍālayoniyā,